Trước đây, xã Khun Há, huyện Tam Đường là xã có tỷ lệ hộ nghèo cao, đời sống người dân còn gặp nhiều khó khăn. Khi có chủ trương xây dựng nông thôn mới, chính quyền địa phương đã vận dụng tối đa các nguồn lực, chương trình, dự án hỗ trợ bà con phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo. Nhất là khi chính quyền địa phương tổ chức cho người dân đi tham quan các bản du lịch cộng đồng trong tỉnh, tận mắt thấy hiệu quả từ việc làm du lịch cộng đồng và chương trình xây dựng nông thôn mới, bà con trong bản rất phấn khởi và đồng thuận làm theo. Ông Cứ A Sở, Chủ tịch UBND xã Khun Há cho biết, phát triển du lịch cộng đồng không những tạo việc làm, giúp bà con có thêm thu nhập, xóa đói giảm nghèo, mà còn góp phần phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương. Trên cơ sở chủ trương của huyện, xã Khun Há đã tổ chức họp, tuyên truyền và vận động và khuyến khích Nhân dân tích cực hưởng ứng tham gia với những việc làm cụ thể: đóng góp ngày công lao động, hiến đất, góp tiền… nhờ đó diện mạo thôn, bản của Khun Há đã có nhiều thay đổi, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 4-5% mỗi năm.

Bản Lao Chải 1, xã Khun Há là một trong nhiều bản của huyện Tam Đường đang thực hiện mô hình xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Trưởng bản Lao Chải 1, anh Cứ A Vàng cho biết: Khi có chủ trương về thực hiện xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu gắn với phát triển du lịch cộng đồng, chúng tôi đã tiến hành họp bản và tuyên truyền với bà con về lợi ích của chương trình. Đầu tư ban đầu trước, khi có khách du lịch đến người dân sẽ có nguồn thu nhập, có việc làm ổn định, nhất là tạo việc làm cho con, cháu sau này.

Sau cuộc họp bản thống nhất, 36 hộ gia đình trong bản Lao Chải 1 đã góp mỗi hộ 1,5 triệu đồng trích từ tiền dịch vụ môi trường rừng để mua vật liệu, góp ngày công để xây dựng đường giao thông nội bản; lắp đặt hệ thống điện chiếu sáng; trồng hoa, cây cảnh tạo cảnh quan môi trường, gắn trách nhiệm bảo vệ và giữ vệ sinh cho từng hộ gia đình. “Trước đây, sản phẩm nông sản do bà con làm ra muốn tiêu thụ thì phải mang xuống chợ huyện, xuống thành phố nhưng khi thành bản du lịch sinh thái, du khách đến tham quan rất ưa chuộng vì nguồn thực phẩm sạch, an toàn nên nhu cầu mua bán ngày một nhiều lên. Nhờ đó, người dân cũng có thêm nguồn thu từ hoạt động này”, anh Cứ A Vàng chia sẻ thêm.

Cổng vào bản Lao Chải 1

Khẳng định hướng đi đúng trong việc xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu gắn với phát triển du lịch cộng đồng, ông Cứ A Sở cho biết: Có được kết quả như hiện nay là nhờ chủ trương đúng và tuyên truyền đúng để bà con nhận ra lợi ích mang lại. Xã Khun Há đã có được sự đồng thuận của người dân nên quá trình thực hiện đều đảm bảo theo kế hoạch. Không chỉ thế, người dân đã tự vận động nhau bỏ các hủ tục để xây dựng đời sống mới. Điển hình như vận động đàn ông trong bản không uống rượu bia để phát triển kinh tế gia đình. Đến nay, xã đã có 8/15 bản có môi trường xanh, sạch, đẹp. Từ kết quả đó, chúng tôi sẽ xây dựng kế hoạch tập trung vào các bản có điều kiện thuận lợi, hướng tới hình thành tour du lịch cộng đồng khám phá bản sắc của đồng bào Mông; thành lập Ban quan lý để hướng dẫn và thực hiện phát triển du lịch của xã một cách bài bản, hiệu quả, thực sự mang lại nguồn thu cho người dân.

Không chỉ ở Khun Há mà các xã như Bản Bo, Hồ Thầu, thị trấn Tam Đường, lãnh đạo các địa phương cũng khuyến khích người dân xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu gắn với phát triển du lịch cộng đồng và bước đầu đã mang lại hiệu quả thiết thực, tạo được niềm tin của Nhân dân với chủ trương đúng của Đảng và Nhà nước.

Trước đó, tại buổi làm việc với Chủ tịch UBND tỉnh, ông Từ Hữu Hà- Chủ tịch UBND huyện Tam Đường đã báo cáo về hướng phát triển du lịch là một trong hướng đi chủ đạo của huyện hiện nay và thời gian tiếp theo. Theo ông Từ Hữu Hà, Tam Đường là huyện đầu tiên được tỉnh Lai Châu lựa chọn để triển khai xây dựng nông thôn mới, nhờ đó đến nay huyện đã có 5/13 xã đạt chuẩn nông thôn mới. Ngoài ra, với lợi thế về cảnh quan thiên nhiên, điều kiện tự nhiên và văn hoá truyền thống đặc trưng của các dân tộc, huyện Tam Đường đã khuyến khích người dân đầu tư làm du lịch cộng đồng với sự hỗ trợ, giúp đỡ của chính quyền, đoàn thể địa phương.

Bàn giải pháp để phát triển du lịch trong thời gian tới, theo lãnh đạo huyện Tam Đường, huyện sẽ tổ chức các hội thảo chuyên đề kêu gọi đầu tư phát triển du lịch. Tạo điều kiện tốt nhất khi các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đầu tư vào lĩnh vực này. Thực tế từ khi triển khai đến nay, các bản như Lao Chải 1, Lao Chải 2 xã Khun Há; Sì Thâu Chải xã Hồ Thầu, Phiêng Tiên xã Bản Bo đã bước đầu mang lại hiệu quả. Từ đó huyện sẽ tổ chức cho các xã, các điểm bản có tiềm năng về du lịch đến tham quan, học hỏi để mở rộng mô hình.

Qua kiểm tra về hoạt động du lịch của huyện Tam Đường, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Tiến Dũng đánh giá cao cách làm du lịch của người dân bản địa và hướng chỉ đạo đúng đắn của lãnh đạo huyện Tam Đường. Tuy nhiên để làm du lịch bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới, bảo vệ môi trường thì huyện Tam Đường cần tuyên truyền nâng cao ý thức cho người dân, đào tạo nguồn lực tại chỗ (con em đồng bào) trong lĩnh vực này. Cùng với đó, tổ chức cho người dân tham gia các đợt học tập, tham quan học hỏi kinh nghiệm từ các vùng có điều kiện tương đồng với Lai Châu; ưu tiên các nguồn lực, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư hiệu quả vào lĩnh vực này.